Elke dag worden er op de aandelenmarkten biljoenen euro’s en dollars verhandeld. Grote en kleine investeerders kopen en verkopen aandelen, obligaties, grondstoffen en andere financiële producten. De beurs speelt een centrale rol in de wereldeconomie. Ze geeft aan hoe bedrijven en landen presteren en ze vormt vaak een graadmeter voor vertrouwen in de toekomst. Wanneer een beursindex stijgt, straalt dit optimisme uit. Wanneer de beurs daalt, wijst dit vaak op onzekerheid of angst.

In dit artikel bekijken we de belangrijkste beurzen en beursindexen ter wereld. We gaan dieper in op hun geschiedenis, hun werking, hun invloed op de economie en de rol die ze spelen in het dagelijks leven van bedrijven en burgers. We bespreken onder meer Wall Street, de New York Stock Exchange, de Nasdaq, de London Stock Exchange, Euronext, de Tokyo Stock Exchange, de Shanghai Stock Exchange, de Hong Kong Stock Exchange en nog veel meer. Ook de bekendste beursindexen zoals de Dow Jones, de S&P 500, de Nasdaq Composite, de FTSE 100, de DAX en de Nikkei komen aan bod.

Door dit overzicht krijgt u niet alleen inzicht in welke beurzen en indexen de belangrijkste zijn, maar ook waarom ze zo’n grote invloed hebben op de wereldeconomie en op het leven van miljoenen mensen.

Wat is een beurs en hoe werkt ze

Een beurs is een georganiseerde markt waar vraag en aanbod van financiële producten samenkomen. De bekendste producten zijn aandelen, obligaties, derivaten en grondstoffen. Een aandeel geeft een stukje eigendom in een bedrijf. Obligaties zijn schuldbewijzen waarmee bedrijven of overheden geld lenen van investeerders. Derivaten zijn financiële producten waarvan de waarde afhangt van andere producten. Grondstoffen zoals olie, goud, koper of tarwe worden vaak ook op beurzen verhandeld.

Beurzen zijn ontstaan om handel overzichtelijk en veilig te maken. In de 17e eeuw werden de eerste aandelenbeurzen opgericht in Amsterdam, Londen en Parijs. In Amsterdam werd bijvoorbeeld de Vereenigde Oostindische Compagnie de eerste onderneming die aandelen uitgaf die vrij verhandeld konden worden. Vandaag functioneren beurzen grotendeels digitaal. Handelaren plaatsen orders via elektronische systemen die automatisch vraag en aanbod samenbrengen.

De prijzen op de beurs worden bepaald door vraag en aanbod. Als veel beleggers een aandeel willen kopen, stijgt de prijs. Als meer beleggers willen verkopen, daalt de prijs. Dit proces zorgt ervoor dat de beurs continu een actuele waarde van bedrijven en producten weergeeft.

Het belang van beursindexen

Een beursindex is een cijfer dat de gemiddelde prestatie van een groep aandelen of andere financiële producten weergeeft. Indexen zijn belangrijk omdat ze in één oogopslag laten zien hoe een markt of sector presteert.

Een index bestaat uit een selectie van aandelen die samen representatief zijn voor een bepaalde markt. De bekendste voorbeelden zijn de Dow Jones Industrial Average in de Verenigde Staten, de DAX in Duitsland en de Nikkei 225 in Japan. Wanneer men zegt dat de beurs stijgt of daalt, wordt vaak verwezen naar zo’n index.

Indexen worden berekend op basis van de koersen van de geselecteerde aandelen. Sommige indexen zijn prijsgewogen, wat betekent dat aandelen met een hogere koers meer invloed hebben. Andere indexen zijn gewogen op basis van marktkapitalisatie, waarbij grotere bedrijven zwaarder doorwegen.

Beleggers gebruiken indexen als referentie om hun eigen prestaties te meten. Fondsen die een index volgen, zoals ETF’s, maken het mogelijk om in één keer in een hele markt te beleggen.

De New York Stock Exchange

De New York Stock Exchange, vaak afgekort als NYSE, is de grootste en bekendste beurs ter wereld. Ze bevindt zich aan Wall Street in New York City. Het iconische gebouw met zijn zuilen en de Amerikaanse vlag is wereldwijd een symbool van kapitalisme en handel.

De NYSE werd opgericht in 1792 toen 24 handelaars het Buttonwood Agreement tekenden. Sindsdien groeide de beurs uit tot een wereldspeler waar duizenden bedrijven genoteerd staan. Samen vertegenwoordigen die bedrijven een marktkapitalisatie van duizenden miljarden dollars.

Bekende bedrijven zoals Coca-Cola, IBM, General Electric en ExxonMobil zijn er genoteerd. De NYSE is vooral belangrijk omdat ze grote, gevestigde ondernemingen aantrekt. Het is de plek waar ‘blue chip’ aandelen verhandeld worden, aandelen van stabiele bedrijven met een lange geschiedenis.

De indexen die verbonden zijn met de NYSE, zoals de Dow Jones Industrial Average en de S&P 500, worden dagelijks wereldwijd gevolgd. Ze geven een betrouwbaar beeld van de Amerikaanse en bij uitbreiding de wereldwijde economie.

De Nasdaq

Naast de NYSE is de Nasdaq een tweede grote beurs in de Verenigde Staten. De Nasdaq werd opgericht in 1971 en was de eerste elektronische beurs. In tegenstelling tot de NYSE, die oorspronkelijk handelde via vloerhandelaren, verliep de handel op de Nasdaq meteen digitaal.

De Nasdaq is sterk geassocieerd met technologiebedrijven. Grote namen zoals Apple, Microsoft, Amazon, Google (Alphabet), Meta (Facebook), Tesla en Netflix hebben er hun notering. Hierdoor wordt de Nasdaq vaak gezien als de thermometer van de technologische vooruitgang.

De belangrijkste index van de Nasdaq is de Nasdaq Composite, die duizenden aandelen omvat. Ook de Nasdaq-100, met de honderd grootste niet-financiële bedrijven, is een belangrijke maatstaf voor investeerders.

Wanneer men spreekt over spectaculaire stijgingen of dalingen in de technologiesector, gaat het meestal over de Nasdaq.

De Dow Jones Industrial Average

De Dow Jones Industrial Average, kortweg Dow Jones, is een van de oudste en bekendste beursindexen. Hij werd in 1896 opgericht door Charles Dow, medeoprichter van de Wall Street Journal.

De Dow Jones bestaat uit dertig grote Amerikaanse bedrijven. Het gaat om ondernemingen die een belangrijke rol spelen in de Amerikaanse economie. Voorbeelden zijn Boeing, Coca-Cola, Apple en Johnson & Johnson.

In tegenstelling tot sommige andere indexen is de Dow Jones prijsgewogen. Dat betekent dat aandelen met een hogere koers meer invloed hebben op de index. Critici zeggen dat dit de index minder representatief maakt, maar door zijn lange geschiedenis wordt de Dow Jones toch gezien als een belangrijke barometer.

De S&P 500

De S&P 500 is een van de meest gevolgde indexen ter wereld. Hij werd gelanceerd in 1957 door Standard & Poor’s en bevat de 500 grootste beursgenoteerde bedrijven in de Verenigde Staten.

De S&P 500 is marktkapitalisatiegewogen, waardoor de grootste bedrijven zoals Apple, Microsoft en Amazon een groot gewicht hebben. Toch is de index breed genoeg om een representatief beeld te geven van de Amerikaanse economie.

Beleggers en economen gebruiken de S&P 500 vaak als maatstaf om het algemene beursklimaat te beoordelen. Ook veel beleggingsfondsen volgen deze index.

De London Stock Exchange en de FTSE 100

In Europa is de London Stock Exchange een van de oudste en belangrijkste beurzen. Ze werd opgericht in 1801 en speelt tot vandaag een grote rol. Ondanks de Brexit blijft Londen een belangrijk financieel centrum.

De bekendste index van de Londense beurs is de FTSE 100, ook wel de ‘Footsie’ genoemd. Deze index bevat de honderd grootste bedrijven van het Verenigd Koninkrijk. Het gaat vaak om multinationals die wereldwijd actief zijn, zoals BP, HSBC en Unilever.

De FTSE 100 wordt beschouwd als een graadmeter voor de Britse economie, al vertegenwoordigen veel bedrijven hun inkomsten buiten het Verenigd Koninkrijk.

Euronext en de Euro Stoxx 50

In continentaal Europa is Euronext een belangrijke speler. Euronext is een fusie van verschillende nationale beurzen, waaronder Amsterdam, Brussel, Parijs, Lissabon, Dublin, Oslo en sinds kort ook Milaan. Het hoofdkantoor staat in Amsterdam.

Euronext maakt het mogelijk dat bedrijven uit verschillende landen op één platform handelen. Dit verhoogt de liquiditeit en maakt de Europese markt aantrekkelijker voor investeerders.

Een belangrijke index die vaak wordt genoemd is de Euro Stoxx 50. Deze index omvat de vijftig grootste bedrijven van de eurozone. Denk aan bedrijven als TotalEnergies, Siemens, LVMH en Allianz.

De Euro Stoxx 50 wordt vaak gebruikt als benchmark door Europese beleggers.

De DAX in Duitsland

Duitsland heeft met de Frankfurt Stock Exchange een van de grootste beurzen van Europa. De belangrijkste index van Duitsland is de DAX. Deze index bevat de veertig grootste bedrijven van het land.

Bedrijven zoals Volkswagen, BMW, Siemens, Adidas en Bayer maken deel uit van de DAX. Omdat Duitsland de grootste economie van Europa is, heeft de DAX een grote invloed op de Europese markt.

De DAX is marktkapitalisatiegewogen en wordt vaak gebruikt door internationale investeerders om de gezondheid van de Europese industrie te meten.

De Tokyo Stock Exchange en de Nikkei 225

In Azië is de Tokyo Stock Exchange de grootste beurs. Ze maakt deel uit van de Japan Exchange Group en noteert duizenden bedrijven.

De belangrijkste index is de Nikkei 225, die de 225 grootste Japanse bedrijven bevat. Denk aan namen zoals Toyota, Sony, Honda en Panasonic. De Nikkei is prijsgewogen, net zoals de Dow Jones.

Japan speelt een cruciale rol in de wereldeconomie, vooral in technologie en auto-industrie. Daarom wordt de Nikkei wereldwijd gevolgd door beleggers en economen.

De Shanghai Stock Exchange en de Chinese beurzen

China is de tweede grootste economie ter wereld en heeft een steeds grotere invloed op de financiële markten. De Shanghai Stock Exchange is de belangrijkste beurs van het land.

Naast Shanghai zijn er ook beurzen in Shenzhen en Hongkong. De beurs van Hongkong is internationaal gezien een van de grootste omdat er veel buitenlandse investeerders actief zijn.

De belangrijkste indexen zijn de Shanghai Composite, de Shenzhen Component en de Hang Seng Index in Hongkong. Deze indexen geven samen een goed beeld van de Chinese economie.

China’s beurzen verschillen van westerse beurzen doordat de overheid er een grotere rol speelt en er meer beperkingen gelden voor buitenlandse investeerders. Toch groeit hun belang elk jaar.

De rol van beurzen in de wereldeconomie

Beurzen zijn niet alleen marktplaatsen voor aandelen. Ze zijn ook signalen van vertrouwen, innovatie en groei. Een stijgende beurs kan bedrijven aanmoedigen om te investeren en nieuwe werknemers aan te nemen. Een dalende beurs kan wijzen op problemen in de economie.

Beurzen maken het voor bedrijven mogelijk om kapitaal op te halen door aandelen uit te geven. Dit geld kan gebruikt worden om te groeien, nieuwe producten te ontwikkelen of schulden af te betalen. Voor investeerders bieden beurzen de kans om rendement te behalen op hun spaargeld.

Daarnaast spelen beurzen een rol in het pensioenstelsel. Veel pensioenfondsen beleggen in aandelen en obligaties. De prestaties van de beurs hebben dus een directe invloed op de pensioenen van miljoenen mensen.

Slotbeschouwing

De belangrijkste beurzen en beursindexen in de wereld zijn veel meer dan alleen cijfers en grafieken. Ze zijn het kloppende hart van de wereldeconomie. Van Wall Street tot Tokio, van Londen tot Shanghai, overal zijn er markten die bepalen hoe geld en kapitaal stromen.

Voor wie wil begrijpen hoe de economie werkt, is kennis van beurzen en indexen essentieel. Ze geven inzicht in trends, risico’s en kansen. Of het nu gaat om grote investeerders of om mensen die indirect via hun pensioenfonds beleggen, de beurs raakt ons allemaal.

De New York Stock Exchange, de Nasdaq, de London Stock Exchange, Euronext, de Tokyo Stock Exchange en de Chinese beurzen zijn de zwaargewichten. Hun indexen zoals de Dow Jones, de S&P 500, de Nasdaq Composite, de FTSE 100, de DAX en de Nikkei 225 worden wereldwijd gevolgd.

Samen vormen deze markten een complex netwerk dat dag en nacht actief is. Terwijl de ene beurs sluit, opent de andere. Zo blijft de wereldwijde economie continu in beweging.