Een aardbeving ontstaat door de plotselinge vrijlating van opgebouwde spanningen in de aardkorst. De aardkorst bestaat uit verschillende grote en kleine tektonische platen die constant in beweging zijn. De grenzen van deze platen worden tektonische plaatgrenzen genoemd. 

Er zijn drie hoofdtypen tektonische plaatgrenzen waar aardbevingen het meest voorkomen:

1. Divergente plaatgrenzen: Dit zijn grenzen waar de tektonische platen uit elkaar bewegen. Hier ontstaan aardbevingen doordat magma opstijgt vanuit de onderliggende mantel en nieuwe korst vormt. Voorbeelden van divergente plaatgrenzen zijn de mid-oceanische ruggen, waar nieuwe oceaanbodem wordt gevormd.

2. Convergente plaatgrenzen: Dit zijn grenzen waar twee tektonische platen naar elkaar toe bewegen en in botsing komen. Wanneer de ene plaat onder de andere plaat duikt, een proces dat subductie wordt genoemd, ontstaan er vaak aardbevingen. Dit komt doordat de wrijving tussen de platen toeneemt naarmate ze verder in elkaar schuiven. Voorbeelden van convergente plaatgrenzen zijn subductiezones zoals de Grote Oceaanplaat die onder de Euraziatische plaat duikt, wat leidt tot aardbevingen in onder andere Japan en de westkust van Noord-Amerika.

3. Transforme plaatgrenzen: Dit zijn grenzen waar twee tektonische platen langs elkaar bewegen, maar niet naar elkaar toe of van elkaar af. Op deze plaatgrenzen ontstaan aardbevingen doordat de platen langs elkaar schuren en vastlopen als gevolg van de opgebouwde spanning. Het beroemdste voorbeeld van een transforme plaatgrens is de San Andreas-breuk in Californië, Verenigde Staten.

Het is belangrijk op te merken dat aardbevingen niet alleen op deze tektonische plaatgrenzen voorkomen, maar ook binnen platen zelf, waar tektonische spanningen zich kunnen opbouwen in de aardkorst.

Aardbevingen kunnen overal ter wereld voorkomen, maar ze komen het meest voor in seismisch actieve gebieden langs de plaatgrenzen. Gebieden zoals de Pacifische Ring van Vuur, die rond de Grote Oceaan loopt en veel subductiezones bevat, hebben de neiging om veel aardbevingen te ervaren. Andere seismisch actieve gebieden zijn onder andere de Middellandse Zee, de Himalaya-regio, Indonesië en de westkust van Zuid-Amerika.